تفاوت ip public و private و کاربرد آن در ارگان‌ها

تفاوت IP Public و Private یکی از موارد مهم در حوزه شبکه و اینترنت است که خیلی از افراد و حتی بعضی از مدیران فناوری اطلاعات، درک کاملی از آن ندارند. این دو نوع آدرس آی‌پی، نقش متفاوتی در نحوه اتصال دستگاه‌ها به شبکه‌های داخلی و خارجی دارند. در این مقاله تلاش می‌کنیم با نگاهی ساده و کاربردی، به معرفی این دو نوعIP ، بررسی مزایا و معایب هر کدام و تفاوت‌های اساسی آن‌ها بپردازیم. این مقاله با هدف آشنایی بهتر شما با این مفاهیم تهیه شده و بخشی از تلاش‌های پروژه امید ژرف‌نگر برای بالا بردن آگاهی شما در حوزه زیرساخت‌های شبکه‌ای است.

 IP آدرس چیست؟

وقتی شما با اینترنت یا شبکه داخلی کار می‌کنید، دستگاه‌تان برای اینکه بتواند با بقیه دستگاه‌ها ارتباط برقرار کند، نیاز به یک شناسه دارد. IP یا همان Internet Protocol، یک آدرس عددی است که به هر دستگاهی که به شبکه وصل شود اختصاص داده می‌شود، مثل یک شماره تماس اختصاصی. بدون داشتن آدرسIP، هیچ دستگاهی نمی‌تواند داده‌ای ارسال یا دریافت کند.

شاید برایتان این سوال پیش بیاید که چرا این آدرس‌ها اهمیت دارند. هر وقت که قصد ارسال ایمیل، باز کردن یک وب‌سایت یا حتی پیدا کردن یک پرینتر شبکه‌ای را داشته باشید، این ارتباطات همگی بر پایه IP انجام می‌شود. با یک مثال ساده بخواهیم بگوییم مثل این می‌ماند که در یک شهر بزرگ دنبال یک آدرس خانه باشید که این امکان پذیر نیست.

در ادامه این مقاله، به معرفی انواع آدرس‌های IP از جمله آی‌پی عمومی و آی‌پی خصوصی می‌پردازیم و بررسی خواهیم کرد که تفاوت IP Public و Private چیست و چرا این تفاوت برای سازمان‌ها اهمیت دارد.

آدرس آی‌پی خصوصی

آدرس آی‌پی خصوصی به آدرس‌هایی گفته می‌شود که برای استفاده در شبکه‌های داخلی طراحی شده‌اند. وقتی شما چند دستگاه مثل کامپیوتر را در یک شبکه داخلی (مثل دفتر کار یا خانه) به هم متصل می‌کنید، از این آدرس‌ها برای ارتباط بین دستگاه‌ها استفاده می‌شود.

آی‌پی‌های خصوصی طوری طراحی شده‌اند که فقط در همان شبکه داخلی قابل شناسایی و استفاده هستند و هیچ کاربردی در شبکه‌های عمومی ندارند. یعنی، این آدرس‌ها فقط در محدوده شبکه‌ای که ایجاد کرده‌اید، معتبر هستند. یکی از ویژگی‌های مهم آدرس‌های آی‌پی خصوصی این است که دستگاه‌های مختلف شما در یک شبکه می‌توانند بدون نیاز به اتصال به اینترنت، با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

کاربردهای آدرس آی‌پی خصوصی

استفاده از آی‌پی خصوصی امنیت شبکه شما را افزایش می‌دهد. چون که این آدرس‌ها فقط در شبکه داخلی شما معتبر هستند و امکان دسترسی به آن‌ها از خارج شبکه وجود ندارد. به همین دلیل، می‌توانید با خیال راحت از اطلاعات و منابع داخلی خود محافظت کنید.

با استفاده از IP خصوصی می‌توانید تعداد زیادی دستگاه را در یک شبکه داخلی به هم متصل کنید، بدون اینکه نیازی به آدرس‌های عمومی برای هر دستگاه داشته باشید. این کار باعث صرفه‌جویی در تعداد آدرس‌های عمومی و در نتیجه کاهش هزینه‌ها می‌شود.

یکی دیگر از کاربردهای آن استفاده در شبکه‌های خصوصی مجازی (VPN) است. اگر شما نیاز به دسترسی از راه دور به شبکه داخلی داشته باشید، می‌توانید از این آدرس‌ها برای ایجاد یک ارتباط امن و خصوصی استفاده کنید.

آدرس آی‌پی عمومی

آدرس آی‌پی عمومی به آدرسی گفته می‌شود که در شبکه اینترنت قابل شناسایی و استفاده است. برخلاف آدرس‌های خصوصی که فقط در شبکه‌های داخلی معتبر هستند، آدرس‌های عمومی برای ارتباط دستگاه‌ها با اینترنت و دیگر شبکه‌های جهانی استفاده می‌شوند. این آدرس‌ها توسط ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی (ISP) به شما تخصیص داده می‌شوند و در واقع، شناسایی و دسترسی به دستگاه‌ها یا سرورهای شما در اینترنت بر اساس همین آدرس‌ها انجام می‌شود.

مزایای استفاده از آدرس آی‌پی عمومی در ارتباطات اینترنتی

یکی از مزایای استفاده از آدرس آی‌پی عمومی این است که شما می‌توانید به راحتی دستگاه‌ها و منابع خود را در اینترنت قابل دسترسی کنید. یعنی ، این آدرس‌ها به شما این امکان را می‌دهند که سرویس‌ها و منابع خود را در سطح جهانی در دسترس قرار دهید و کاربران از هر نقطه از جهان بتوانند به آن‌ها دسترسی پیدا کنند.

محدودیت‌ها و چالش‌های استفاده از آدرس آی‌پی عمومی برای سازمان‌ها

با تمام مزایایی که آدرس آی‌پی عمومی دارد، استفاده از آن برای سازمان‌ها چالش‌هایی را هم به همراه می‌آورد. یکی از محدودیت‌ها این است که آدرس‌های عمومی می‌توانند در معرض حملات سایبری و تهدیدات امنیتی قرار بگیرند. به دلیل اینکه این آدرس‌ها در شبکه جهانی قابل دسترسی هستند، هر فردی می‌تواند به راحتی سعی کند به سیستم‌های شما نفوذ کند، که این خطرات امنیتی می‌تواند به داده‌های شما آسیب برساند.

همچنین، در صورت نیاز به تخصیص آدرس‌های آی‌پی عمومی به تعداد زیادی دستگاه، ممکن است با کمبود آدرس مواجه شوید. آدرس‌های عمومی محدود هستند و در برخی موارد سازمان‌ها مجبور به خریداری بسته‌های اضافی از ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی می‌شوند، که می‌تواند هزینه‌های زیادی را برای آن‌ها به همراه داشته باشد.

تا به اینجا به طور کلی با تفاوت IP Public و Private آشنا شدید، بیاید از اینجا به بعد دقیق‌تر این تفاوت‌ها را با هم بررسی کنیم.

تفاوت‌های بین آدرس‌های IP عمومی و خصوصی

اگر بخواهید زیرساخت شبکه‌ای مطمئنی داشته باشید، آگاهی از تفاوت IP Public و Private برای شما ضروری است. یکی از تفاوت‌ها در سطح دسترسی آن‌هاست. آدرس‌های IP خصوصی فقط در شبکه‌های داخلی مثل شبکه‌ی محل کار یا سازمان شما معتبر هستند. این یعنی هیچ دستگاهی خارج از این شبکه نمی‌تواند مستقیماً با دستگاه‌های دارای IP خصوصی ارتباط برقرار کند.

در مقابل، IP عمومی به شما امکان می‌دهد که مستقیماً با اینترنت ارتباط برقرار کنید. این نوع IP از بیرون شبکه در دسترس است و معمولاً برای وب‌سایت‌ها، سرورها و خدماتی که باید از خارج شبکه قابل دسترسی باشند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

از نظر امنیت هم تفاوت‌ها قابل توجه‌اند. شما اگر از IP خصوصی استفاده کنید، در واقع لایه‌ای از محافظت طبیعی در برابر حملات مستقیم از اینترنت دارید. اما استفاده از IP عمومی نیازمند پیاده‌سازی راهکارهای امنیتی بیشتر است، چرا که دسترسی مستقیم از اینترنت، خطرپذیری را افزایش می‌دهد.

نحوه تخصیص آدرس‌های آی‌پی عمومی و خصوصی

برای درک بهتر تفاوت IP Public و Private ، خوب است به نحوه‌ی تخصیص آن‌ها هم توجه داشته باشید. آدرس‌های IP خصوصی به صورت خودکار از طریق پروتکل‌هایی مثل DHCP در داخل شبکه شما توزیع می‌شوند. این یعنی زمانی که شما لپ‌تاپ‌تان را به شبکه سازمان خود وصل می‌کنید، به‌طور خودکار یکی از IPهای خصوصی رزرو‌شده به آن اختصاص داده می‌شود.

اما IP عمومی از طرف ارائه‌دهنده خدمات اینترنت (ISP) به شما یا سازمان‌تان داده می‌شود. این آدرس‌ها محدود و قابل ردیابی هستند. هر بار که شما به اینترنت متصل می‌شوید، دستگاه شما یا شبکه‌تان از طریق این IP شناسایی می‌شود.

تعداد IP عمومی و خصوصی

یکی دیگر از تفاوت IP Public و Private در تعداد آن‌هاست، بررسی ظرفیت عددی هرکدام از این آدرس‌ها می‌تواند دید خوبی به شما بدهد. آدرس‌های آی‌پی نسخه 4 یا IPv4به‌صورت عددی ۳۲ بیتی تعریف می‌شوند و در مجموع حدود ۴.۳ میلیارد آدرس ممکن را شامل می‌شوند. اما از این تعداد، فقط بخش مشخصی برایIPهای عمومی در نظر گرفته شده و بخش دیگری برایIPهای خصوصی رزرو شده است.

آدرس‌های خصوصی، طبق استاندارد RFC1918 ، در سه بازه عددی مشخص قرار دارند که به این صورت هستند.

 10.0.0.0 تا 10.255.255.255

 172.16.0.0 تا 172.31.255.255

192.168.0.0  تا 192.168.255.255

شما وقتی از این بازه‌ها استفاده می‌کنید، مطمئن هستید که این IPها فقط در شبکه داخلی معتبرند و در اینترنت به رسمیت شناخته نمی‌شوند.

در مقابل، باقی آدرس‌های IPv4 که خارج از این سه محدوده هستند، برای استفاده عمومی (Public) در نظر گرفته شده‌اند. همین محدودیت باعث شده تا به مرور زمان، کمبود آدرس IP عمومی به یک مسئله جهانی تبدیل شود و استفاده از NAT و نسخه‌های جدیدتر مثل IPv6 مورد توجه قرار بگیرد.

پیش‌بینی روند توسعه و تغییرات آی‌پی عمومی و خصوصی

شما اگر به وضعیت فعلی شبکه‌های کامپیوتری نگاه کنید، احتمالاً متوجه شده‌اید که استفاده از آدرس‌های IP نسخه ۴ (IPv4) با محدودیت‌هایی جدی مواجه شده است. دلیل اصلی این محدودیت، ظرفیت عددی پایین‌تر این نسخه نسبت به نیازهای رو به رشد کاربران و سازمان‌هاست. همین مسئله، اهمیت بررسی آینده آدرس‌های IP عمومی و خصوصی را برای شما دوچندان می‌کند.

برای پاسخ به این نیاز، چند روند مهم در حال شکل‌گیری است. اول، مهاجرت تدریجی به IPv6 که با ساختار ۱۲۸ بیتی خود، عملاً تعداد نامحدودی از آدرس‌ها را ارائه می‌دهد. شما در این ساختار نه‌تنها دیگر نگران تمام شدن IP عمومی نیستید، بلکه می‌توانید حتی برای دستگاه‌های کوچک‌تر هم آدرس‌های منحصربه‌فرد تعریف کنید.

از طرف دیگر، با رشد اینترنت اشیاء (IoT) تقاضا برای آدرس‌های خصوصی هم بیشتر شده است. اگر بخواهید تفاوت IP Public و Private را از نظر آینده بهتر درک کنید، باید به این نکته توجه داشته باشید که دنیا به سمت ساختارهای ترکیبی پیش می‌رود، جایی که IPهای خصوصی در لایه‌های داخلی و IPهای عمومی در لایه‌های بیرونی، مکمل یکدیگر هستند و نه جایگزین هم.

راهکار ژرف‌نگر برای استفاده از IP Private در سازمان‌ها

اگر شما در سازمان خود با حجم زیادی از دستگاه‌ها و کاربران مواجه هستید، استفاده از IP Private می‌تواند یک راهکار ژرف‌نگر و کاملاً کاربردی برای مدیریت بهتر ارتباطات داخلی باشد. این موضوع مخصوصا در سازمان‌هایی که با اطلاعات حساس یا زیرساخت‌های پیچیده سروکار دارند، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. در این راه درک درست تفاوت IP Public و Private به شما کمک می‌کند تا بتوانید تصمیم‌گیری دقیق‌تری درباره طراحی شبکه‌تان داشته باشید. اگر به دنبال راهی برای پیاده‌سازی چنین ساختاری هستید، نورونتا بستر شبکه امن سازمانی می‌تواند نقطه شروع مناسبی برای شما باشد تا با خیالی آسوده و بدون نگرانی از تهدیدهای بیرونی، زیرساخت مجموعه‌تان را توسعه دهید.

جمع‌بندی

احتمالاً تا اینجا متوجه شدید که تفاوت IP Public و Private دقیقاً در چه مواردی است و هر کدام از این آدرس‌ها چه کاربردهایی در بستر شبکه دارند. آدرس‌های IP خصوصی بیشتر برای ارتباطات داخلی، کنترل منابع و افزایش امنیت به‌کار می‌روند، در حالی که IP عمومی، بیشتر در دسترسی به اینترنت و ارتباط با دنیای بیرون مورد استفاده قرار می‌گیرد. ترکیب درست این دو، می‌تواند کلید موفقیت شبکه شما باشد.

اگر در این راستا به دنبال راهکارهای تخصصی هستید، شرکت ژرف‌نگر با تجربه‌ای بالا در ارائه راه‌حل‌های شبکه‌ای، می‌تواند پشتیبان قابل اعتمادی برای شما باشد.