تصویری با نوشته WAF

WAF به عنوان یکی از راهکارها در حوزه امنیت سایبری، نقش مهمی در جلوگیری از تهدیدات متداول در وب ایفا می‌کند. در این مقاله تلاش می‌کنیم به‌صورت دقیق و تخصصی بررسی کنیم که این ابزار چطور عمل می‌کند و چگونه در کنار نورونتا، می‌تواند امنیت سازمانی را افزایش دهد. این محتوا با همکاری تیم تخصصی ژرف‌نگر تهیه شده است.

منظور از WAF چیست؟

یکی از مفاهیمی که زیاد به گوشتان می‌خورد، فایروال برنامه وب یا همان Web Application Firewall است. این فناوری که با عنوان WAF شناخته می‌شود، سیستمی است که برای محافظت از برنامه‌های تحت وب در برابر حملات متداول طراحی شده است.

در واقع، بر خلاف فایروال‌های سنتی که ترافیک را در سطح شبکه بررسی می‌کنند، فایروال اپلیکیشن وب تمرکز خود را بر روی لایه اپلیکیشن قرار می‌دهد. یعنی همان جایی که تعامل کاربران با سایت شما رخ می‌دهد. این فناوری با تجزیه‌وتحلیل دقیق درخواست‌ها و پاسخ‌هایHTTP/HTTPS ، به‌دنبال الگوهای مشکوک، کدهای مخرب یا رفتارهای غیرعادی می‌گردد تا جلوی نفوذهای احتمالی را بگیرد.

آموزش تصویری نحوه کارکرد WAF

طریقه کارکرد فایروال برنامه وب چیست؟

هر زمان که کاربری به وب‌سایت شما مراجعه می‌کند، درخواست‌هایی از طریق مرورگر به سمت سرور ارسال می‌شود. فایروال برنامه وب در همین مرحله وارد عمل شده و قبل از اینکه این درخواست‌ها به سرور اصلی برسند، آن‌ها را به‌صورت کامل بررسی می‌کند.

در این روش، ساختار هر درخواست، مسیر ارسال، نوع داده‌ها و حتی پارامترهای موجود در آن تحلیل می‌شود. اگر در محتوا یا ساختار درخواست نشانه‌ای از رفتار مشکوک یا الگوی حمله‌ای شناخته‌شده مثل تزریق کد، جعل درخواست یا دستکاری داده‌ها وجود داشته باشد، بلافاصله آن را متوقف می‌کند.

درواقع این لایه امنیتی قبل از سرور قرار می‌گیرد و به‌عنوان یک سد دفاعی عمل می‌کند. این عملکرد نه‌تنها جلوی تهدیدات را برای شما می‌گیرد، بلکه اجازه نمی‌دهد منابع سیستم‌تان با درخواست‌های ناامن درگیر شوند.

انواع مدل‌های امنیتی WAF

در فایروال‌های برنامه وب، مدل‌های مختلف امنیتی وجود دارند که هرکدام به شیوه‌ای خاص برای محافظت از وب‌سایت شما در برابر تهدیدات طراحی شده‌اند. در ادامه، به توضیح دقیق سه مدل امنیتی پرکاربرد WAF برای سازمان‌ها می‌پردازیم.

مدل WAF مبتنی بر بررسی محتوای ترافیک (Content Inspection-Based)

مدل WAF مبتنی بر بررسی محتوای ترافیک، به‌طور کامل و دقیق محتوای ترافیک ورودی به سایت شما را تحلیل می‌کند. در این مدل، تمام درخواست‌هایی که به سرور شما ارسال می‌شوند، بررسی می‌شوند تا هر تهدید یا درخواست مشکوکی شناسایی شود. این مدل مخصوصا برای مقابله با حملات پیچیده‌ای مثل SQL Injection، Cross-Site Scripting (XSS) و XML External Entity (XXE) کاربرد دارد.

این نوع بررسی امنیتی به‌صورت عمیق‌تری نسبت به بقیه مدل‌ها عمل می‌کند، چون تمام داده‌هایی که از طریق پروتکل HTTP وارد سیستم شما می‌شوند، مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرند. مثلا، فایروال‌ وب می‌تواند درخواست‌های SQL را شناسایی کند که ممکن است به‌طور مخفیانه تلاش کنند تا به دیتابیس شما نفوذ کنند. در واقع، این مدل برای شما امنیت سطح بالا فراهم می‌کند و به جلوگیری از حملات پیچیده‌تر کمک می‌کند.

آموزش تصویری WAF

مدل WAF مبتنی بر پروکسی (Proxy-Based)

مدل پروکسی به این صورت عمل می‌کند که WAF به‌عنوان یک واسطه یا پروکسی بین کاربر و سرور شما قرار می‌گیرد. در این مدل، درخواست‌های ورودی اول به پروکسی فایروال ارسال می‌شوند. پروکسی درخواست‌ها را بررسی می‌کند و در صورتی که درخواست‌ها ایمن باشند، آن‌ها را به سرور شما منتقل می‌کند.

مزیت این مدل در این است که هیچ‌گونه تهدیدی نمی‌تواند به سرور شما برسد، چون پروکسی قبل از آن که درخواست‌ها وارد سرور شوند، آن‌ها را تحلیل و فیلتر می‌کند. این سرویس در محیط‌هایی که ترافیک زیادی دارند، می‌تواند عملکرد بالاتری را ارائه دهد. همچنین این مدل می‌تواند در برابر حملاتDenial of Service (DoS) و Distributed Denial of Service (DDoS) بسیار مؤثر باشد، چون که قادر است درخواست‌های زیاد و غیرمجاز را شناسایی و مسدود کند.

مدل WAF مبتنی بر فیلترینگ درخواست‌های HTTP (HTTP Request Filtering-Based)

این مدل بر اساس فیلترینگ درخواست‌های HTTP عمل می‌کند و همه‌ی درخواست‌هایی که به سرور شما ارسال می‌شوند را بر اساس قوانین خاص بررسی می‌کند. WAF در این مدل، با استفاده از فیلترهایی که بر اساس قوانین از پیش تعیین شده طراحی شده‌اند، قادر است درخواست‌های مخرب مثل حملات Cross-Site Request Forgery (CSRF) یا درخواست‌هایی که شامل کدهای مخرب هستند را مسدود کند.

مثلاً اگر یک درخواست شامل یک پارامتر مشکوک باشد که معمولاً در حملات XSS یا CSRF استفاده می‌شود، این درخواست به‌طور خودکار مسدود می‌شود. این روش به شما کمک می‌کند تا از ورود کدهای مخرب به سیستم خود جلوگیری کنید و امنیت برنامه وب‌تان را افزایش دهید.

انواع معماری WAF

برای استفاده از WAF در محیط‌های مختلف، سه مدل معماری رایج وجود دارد که بسته به نیاز سازمان و نوع ترافیک وب‌سایت شما، انتخاب هر کدام می‌تواند مزایا و معایب خودش را داشته باشد. در ادامه به توضیح هر یک از این مدل‌ها پرداخته‌ایم تا شما بتوانید بهترین گزینه را انتخاب کنید.

نحوه کار کردن WAF به صورت تصویری

معماری WAF ابری (Cloud-based WAF)

در معماری WAF ابری، همه‌ی عملیات امنیتی و فیلترینگ ترافیک وب‌سایت از طریق سرویس‌های ابری انجام می‌شود. این مدل به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به سخت‌افزار داخلی، ترافیک وب‌سایت خود را به‌طور کامل تحت پوشش قرار دهید. با استفاده از مراکز داده ابری در نقاط مختلف جهان، می‌توانید امنیت و عملکرد وب‌سایت خود را بهبود ببخشید.

مزیت این نوع معماری این است که می‌توانید بدون نگرانی از مدیریت سخت‌افزار، به راحتی و با سرعت بالا از امنیت وب‌سایت خود محافظت کنید. همچنین هزینه‌های نگهداری و پشتیبانی به‌طور چشمگیری کاهش می‌یابد، چون مسئولیت‌های فنی مربوط به سرورها و سخت‌افزارها بر عهده ارائه‌دهنده سرویس ابری خواهد بود.

معماری WAF بر روی دستگاه (On-Premise WAF)

معماریWAF بر دستگاه به‌طور مستقیم روی سرورهای داخلی سازمان نصب می‌شود. در این مدل، تمامی عملیات امنیتی به‌طور محلی و داخل شبکه سازمان انجام می‌گیرد. این نوع معماری برای سازمان‌هایی که نیاز به کنترل بیشتر بر داده‌ها و امنیت شبکه دارند، بسیار مناسب است. به‌خصوص اگر نیاز دارید داده‌ها در داخل سازمان باقی بمانند و یا به دلایل امنیتی باید تمامی فرآیندها در محیط داخلی مدیریت شوند.

این مدل به منابع فنی و مدیریتی بیشتری نیاز دارد. همچنین، در صورتی که شبکه سازمان شما به سرعت در حال گسترش باشد، ممکن است نیاز به بروزرسانی‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مداوم داشته باشید. به‌طور کلی، این نوع معماری نیازمند مدیریت و پشتیبانی داخلی قوی است، اما کنترل کاملی بر روی امنیت و داده‌ها به شما می‌دهد.

مدل عملکرد WAF

معماری WAF هیبریدی (Hybrid WAF)

مدل هیبریدی ترکیبی از معماری‌های ابری و بر روی دستگاه است. در این مدل، بخشی از ترافیک از طریق سرویس‌های ابری فیلتر می‌شود و بخش دیگر به‌طور محلی بر روی سرورهای سازمان پردازش می‌شود. این مدل برای سازمان‌هایی که نیاز به یک رویکرد چندوجهی دارند، بسیار مناسب است. شما می‌توانید از مقیاس‌پذیری و سرعت بالای سرویس‌های ابری برای فیلتر کردن ترافیک عمومی سایت استفاده کنید، در حالی که برای حملات پیچیده‌تر و حساس‌تر، امنیت را به‌طور محلی در داخل سازمان مدیریت کنید.

این نوع معماری انعطاف‌پذیری بالایی دارد و به شما این امکان را می‌دهد که از مزایای هر دو معماری ابری و داخلی بهره‌برداری کنید. در این مدل، می‌توانید بهترین امنیت و کارایی را با توجه به نیازهای خاص سازمان خود پیاده‌سازی کنید.

فایروال امنیت برنامه وب در برابر چه حملاتی مقاومت می‌کند؟

فایروال امنیت برنامه وب، ابزاری است که برای محافظت از وب‌سایت‌ها و برنامه‌های تحت وب در برابر انواع تهدیدات سایبری طراحی شده است. این فایروال به‌طور مستمر ترافیک ورودی را نظارت کرده و در صورت شناسایی حملات، آن‌ها را مسدود می‌کند. در این بخش، به انواع مختلف حملاتی که WAF قادر به مقابله با آن‌ها است، می‌پردازیم.

محافظت در برابر حملات SQL Injection

حملاتSQL Injection یکی از رایج‌ترین تهدیدات به وب‌سایت‌ها هستند که به مهاجم اجازه می‌دهند دستورات SQL مخرب را وارد پایگاه داده کنند. این حملات می‌توانند به سرقت یا تغییر داده‌های حساس منجر شوند. WAF با تجزیه و تحلیل دقیق درخواست‌ها و فیلتر کردن آن‌ها، از ورود کدهای مخرب به پایگاه داده شما جلوگیری می‌کند.

تصویری با نوشته WAF و نمایش همه‌ی قابلیت‌های آن مثل امنیت داشتن.

محافظت در برابر حملات Cross-Site Scripting (XSS)

XSS حملاتی هستند که در آن‌ها مهاجم تلاش می‌کند کدهای جاوااسکریپت مخرب را وارد صفحات وب شما کند. این کدها ممکن است به‌طور مخفیانه اطلاعات کاربران را سرقت کرده یا صفحات را به گونه‌ای تغییر دهند که کاربر را فریب دهندWAF . می‌تواند این نوع حملات به شما را شناسایی و از اجرای کدهای مخرب جلوگیری کند.

محافظت در برابر حملات Cross-Site Request Forgery (CSRF)

حملاتCSRF به این صورت است که مهاجم تلاش می‌کند شما را فریب دهد تا درخواست‌هایی را به سرور ارسال کند که در ظاهر از طرف کاربر مشروع به نظر می‌رسند، اما در واقع برای اهداف مخرب طراحی شده‌اند. WAF با بررسی درخواست‌های HTTP و اطمینان از اعتبار آن‌ها، از بروز چنین حملاتی جلوگیری می‌کند.

محافظت در برابر حملات Distributed Denial of Service (DDoS)

DDoS حملاتی هستند که در آن‌ها مهاجم با استفاده از تعداد زیادی دستگاه، سرور یا وب‌سایت هدف را با حجم بالایی از ترافیک درخواست می‌کند. هدف این حملات، از کار انداختن سرویس‌های آنلاین و در دسترس نبودن آن‌ها برای کاربران است. WAF می‌تواند به‌طور مؤثر این ترافیک غیرمعمول را شناسایی کرده و مانع از بروز اختلال در عملکرد وب‌سایت شما شود.

نحوه عملکرد سرویس WAF

مزایای استفاده ازWAF در سازمان‌ها

استفاده از WAF در زیرساخت‌های فناوری اطلاعات سازمانی، مزایای متعددی را برای شما به همراه دارد. این ابزار امنیتی با پایش ترافیک ورودی و خروجی، کمک می‌کند تا تهدیدات قبل از آنکه به سرویس‌ها آسیب برسانند، شناسایی و متوقف شوند. اگر می‌خواهید برای سازمان خود یک شبکه امن سازمانی داشته باشید، راه‌اندازی فایروال امنیت برنامه وب می‌تواند شروعی مفید و کارآمد باشد.

یکی از مزایای مهم این سامانه، کاهش سطح حملات سایبری و جلوگیری از نفوذهای هدفمند است. شما می‌توانید با استفاده از آن، سیاست‌های دقیق امنیتی برای بررسی محتوای درخواست‌ها تعریف کرده و از اجرای کدهای مخرب و حملات پیچیده جلوگیری کنید. این قابلیت‌ها در کنار توانایی افزایش قابلیت انطباق با استانداردهای امنیتی همچون PCI-DSS، موجب ارتقای جایگاه امنیت اطلاعات در سازمان شما خواهد شد.

از طرف دیگر، WAF به شما کمک می‌کند تا بهره‌وری تیم فنی و امنیتی را هم افزایش دهید. چون که خیلی از فعالیت‌های شناسایی و مقابله با تهدیدات، به‌صورت خودکار انجام می‌شوند. به این ترتیب، شما زمان بیشتری برای تمرکز روی پروژه‌های راهبردی و کاهش هزینه‌های عملیاتی در اختیار خواهید داشت.

پیاده‌سازی این راهکار امنیتی باعث افزایش اعتماد کاربران و مشتریان به خدمات دیجیتال شما می‌شود. وقتی که کاربران بدانند داده‌هایشان در بستری محافظت‌شده و تحت نظارت دقیق قرار دارد، احتمال وفاداری آن‌ها به برند شما هم بیشتر خواهد شد.

WAF چطور کار می‌کند؟

اجزای سرویس WAF

برای اینکه شما بتوانید از امنیت سطح بالایی در لایه برنامه‌های تحت وب برخوردار شوید، آشنایی با اجزای اصلی سرویس WAF اهمیت زیادی دارد. این مؤلفه‌ها هرکدام نقش مهمی در کنترل، پالایش و محافظت از ترافیک ورودی به وب‌سایت شما ایفا می‌کنند. در ادامه به بررسی این اجزا می‌پردازیم.

خط‌مشی‌های WAF

خط‌مشی‌ها مجموعه‌ای از تنظیمات امنیتی هستند که به شما این امکان را می‌دهند تا رفتار دیواره امنیتی برنامه وب را بر اساس نیاز سازمان خود سفارشی‌سازی کنید. با تنظیم این سیاست‌ها، شما می‌توانید نوع تهدیداتی را که باید مسدود شوند، مشخص کرده و قوانین دفاعی دقیقی را اعمال نمایید. این بخش پایه‌ای برای ایجاد یک زیرساخت دفاعی مبتنی بر سیاست‌های امنیتی محسوب می‌شود.

مبدأ (Origin)

در این بخش، شما مشخص می‌کنید که درخواست‌های تاییدشده باید به کدام سرور مقصد یا مبدأ اصلی منتقل شوند. انتخاب صحیح و دقیق Origin بسیار مهم است، چون در صورت بروز اختلال یا سوء‌پیکربندی، داده‌های حیاتی ممکن است در معرض خطر قرار گیرند. امنیت سمت سرور هم از همین نقطه شروع می‌شود.

قوانین حفاظتی (Protection Rules)

قوانین حفاظتی همان دستورالعمل‌هایی هستند که نحوه مقابله با تهدیدات رایج مثل تزریق SQL، اسکریپت‌نویسی در سایت (XSS) و حملات تزریق فرمان را تعریف می‌کنند. شما می‌توانید این قوانین را بر اساس نوع اپلیکیشن و سطح تهدید تنظیم کرده و جلوی حملات در لایه کاربرد را بگیرید.

مدیریت ربات (Bot Management)

بخش مدیریت ربات به شما کمک می‌کند تا ترافیک تولید شده توسط ربات‌ها را شناسایی و مدیریت کنید. همه ربات‌ها مخرب نیستند، اما تشخیص تفاوت بین ربات‌های مفید مثل موتورهای جستجو و ربات‌های مهاجم مثل ربات‌های جمع‌آوری اطلاعات یا حملات DDoS بسیار حیاتی است. این بخش با استفاده از تکنیک‌هایی مثل تشخیص امضای رفتار یا تحلیل الگوریتمی، نقش مهمی در کاهش خطرات امنیتی ناشی از ترافیک غیرانسانی دارد.

قابلیت‌هایی که WAF ارائه می‌دهد

قابلیت‌هایی که WAF ارائه می‌دهد

یکی از قابلیت‌ها، بررسی ترافیک ورودی و شناسایی الگوهای مخرب است. این ابزار به شما امکان می‌دهد داده‌های غیرمجاز یا خطرناک را پیش از ورود به سرور مسدود کنید. فیلترسازی بر اساس قوانین قابل تنظیم هم بخش مهمی از عملکرد WAF است. شما می‌توانید به صورت دقیق مشخص کنید چه نوع ترافیکی مجاز به عبور است و چه نوعی باید مسدود شود. این انعطاف‌پذیری، به شما کمک می‌کند سطح کنترل بالاتری روی امنیت برنامه‌های خود داشته باشید.

همچنین، اگر سازمان شما از پلتفرم‌های پیشرفته‌ امنیتی مثل نورونتا استفاده می‌کند، WAF به‌راحتی می‌تواند با چنین سیستم‌هایی یکپارچه شود. این هماهنگی باعث می‌شود اطلاعات مربوط به تهدیدها به‌صورت بلادرنگ تحلیل و به سایر ابزارهای امنیتی منتقل شوند.

تمام این قابلیت‌ها، در کنار هم، به شما کمک می‌کنند یک لایه امنیتی قوی و انعطاف‌پذیر برای برنامه‌های تحت وب خود ایجاد کنید.

ارتقاء امنیت سازمانی با ترکیب نورونتا و فایروال اپلیکیشن وب

اگر به دنبال راهکاری هستید که بتواند امنیت زیرساخت سازمانتان را به سطح بالاتری برساند، ترکیب نورونتا با فایروال اپلیکیشن وب انتخابی کاملاً درست و عالی خواهد بود. این دو ابزار، در کنار هم، به شما امکان می‌دهند تا لایه‌ای پیشرفته از حفاظت را برای برنامه‌های تحت وب خود ایجاد کنید. لایه‌ای که نه‌تنها در برابر تهدیدهای شناخته‌شده، بلکه در برابر حملات پیچیده‌ و روز صفر هم مقاوم است.

شما با استفاده از نورونتا می‌توانید داده‌های رفتاری کاربران، نوع تعاملات و ناهنجاری‌های احتمالی در ترافیک را به صورت بلادرنگ تحلیل کرده و الگوهای مشکوک را پیش از وقوع تهدید شناسایی کنید. در همین حال، فایروال اپلیکیشن وب با تمرکز بر فیلتر کردن درخواست‌های HTTP، جلوگیری از حملات و دستکاری در مسیرهای احراز هویت، جلوی نفوذ مستقیم به برنامه‌های کاربردی شما را می‌گیرد.

عملکرد تصویری WAF

نتیجه‌گیری

شما با پیاده‌سازی درست سیستم WAF، می‌توانید از وب‌اپلیکیشن‌ها، داده‌ها، و حتی اعتبار سازمانتان در برابر حملات پیچیده محافظت کنید. چه بخواهید از آن در قالب سرویس ابری استفاده کنید، چه نسخه‌ی محلی یا مدل هیبریدی، شما همیشه می‌توانید لایه‌ای هوشمند از کنترل و تحلیل را در اختیار داشته باشید. از طرفی، زمانی که این فناوری با ابزارهایی پیشرفته مثل نورونتا ترکیب می‌شود، شما قادر خواهید بود امنیت زیرساخت خود را به سطحی بالاتر ارتقاء دهید. ژرف‌نگر اینجاست تا با اطلاعات تخصصی، تجربه عملی و ابزارهای پیشرفته، شما را در این مسیر همراهی کند.

آموزش مجازی سازی قسمت 9 | Paravirtualization در مجازی سازی

مقالات اخیر

شبکه امن بیمارستانی | لایه‌ای پنهان و به شدت مهم در وزارت بهداشت و درمان کشور

امنیت سایبری بانکداری دیجیتال | قدم‌های مهم در مراقبت از سیستم دیجیتال نظام مالی

چگونه لود بالانسر پایداری شبکه و پهنای باند اختصاصی را متحول می‌کند؟

چطور WAF در کنار نورونتا امنیت کاربران را تضمین می‌کند؟