شبکه wan چیست؟ کاربرد + تفاوت آن با LAN و MAN

شبکه WAN وقتی به شما کمک می‌کند که نیاز به برقراری اتصال میان نقاط جغرافیایی دور از هم را داشته باشید. اگر با سازمان‌هایی ارتباط دارید که دفتر مرکزی‌شان در یک شهر است و شعبه‌هایشان در شهرها یا حتی کشورهای مختلف فعالیت می‌کنند، در واقع با عملکرد این نوع شبکه‌ها سروکار داشته‌اید. در این مقاله با ژرف‌نگر قصد داریم با شما درباره ساختار، مزایا، تفاوت‌ها و چالش‌هایی که در مسیر راه‌اندازی و استفاده از این شبکه‌ها وجود دارد صحبت کنیم تا درک بهتری از کاربرد و ضرورت آن در محیط‌ها به دست بیاورید.

شبکه WAN مخفف چیست

عبارت شبکه ‌WAN در واقع مخفف  Wide Area Networkبه معنای شبکه گسترده است. منظور از گسترده بودن، چیزی بیشتر از محدوده‌ی یک دفتر یا حتی یک شهر است.

این نوع شبکه برای زمانی طراحی شده که شما بخواهید بین چند نقطه پراکنده، مثلا بین دو شهر یا حتی دو کشور، یک ارتباط پیوسته و قابل‌اطمینان برقرار کنید. برخلاف شبکه‌های محلی که فقط در محدوده‌ی یک دفتر یا ساختمان فعالیت می‌کنند، شبکه‌های گسترده می‌توانند فاصله‌های زیادی را پوشش دهند.

در واقع، زمانی که شما نیاز دارید ارتباطی یکپارچه بین چند بخش از یک مجموعه یا بین کاربران در مناطق مختلف برقرار کنید، استفاده از شبکه WAN یک انتخاب درست خواهد بود.

تفاوت شبکه LAN و WAN و  MAN

در این بخش، به شکلی شفاف سه نوع شبکه‌یLAN ،  MANو WAN را با هم مقایسه می‌کنیم تا درک درستی از نقش و جایگاه هرکدام پیدا کنید.

مقایسه از نظر محدوده جغرافیایی و وسعت

اولین تفاوت بین این سه نوع شبکه، به محدوده جغرافیایی تحت پوشش آن‌ها مربوط می‌شود.
شبکه LAN به‌طور معمول در محدوده‌ای بسیار محدود مثل یک اتاق، ساختمان یا مجموعه‌ کوچکی از دفاتر فعالیت می‌کند. این نوع شبکه در محیط‌های داخلی استفاده می‌شود و معمولاً شما آن را در خانه یا اداره تجربه می‌کنید.

شبکه MAN برای اتصال چند شبکه محلی در سطح یک شهر طراحی شده است. مثلا شعبه‌های مختلف یک بانک در نقاط مختلف یک شهر قرار دارند و قرار است بین آن‌ها ارتباط برقرار شود، در اینجا شبکه MAN می‌تواند به شما کمک کند.

وقتی که شما به یک زیرساخت برای اتصال بین‌شهری یا حتی بین‌المللی نیاز دارید، شبکه WAN برای سازمان‌ها راه‌حل مناسبی خواهد بود. این شبکه می‌تواند فواصل بسیار طولانی را پوشش دهد و ارتباط بین دفاتر پراکنده یک مجموعه را به‌طور کامل برقرار کند.

تفاوت در سرعت انتقال داده و پهنای باند

در مرحله بعد، موضوع سرعت و ظرفیت انتقال اطلاعات مطرح می‌شود. شما احتمالاً با این تجربه مواجه شده‌اید که شبکه داخلی منزل یا محل کارتان سرعت بالایی دارد، دلیلش این است که LAN به‌صورت مستقیم و محلی فعالیت می‌کند و تأخیر بسیار کمی دارد.

MAN  معمولاً سرعتی متوسط دارد و به‌دلیل اینکه در سطح شهری فعالیت می‌کند، تحت‌تأثیر عواملی مثل فاصله و شلوغی شبکه قرار می‌گیرد.

اما وقتی ارتباط از طریق شبکه WAN انجام می‌شود، سرعت و پهنای باند ممکن است تحت تأثیر فاصله‌های طولانی، نوع بستر ارتباطی مثل اینترنت یا خطوط اختصاصی، و ترافیک شبکه قرار بگیرد.

تفاوت در فناوری‌ها و پروتکل‌های مورد استفاده

از نظر فنی، این سه نوع شبکه هرکدام از فناوری‌ها و پروتکل‌های خاص خود استفاده می‌کنند.
شما درLAN  معمولاً با فناوری‌هایی مثل Ethernet یا Wi-Fi سروکار دارید که نصب و راه‌اندازی آن‌ها ساده و سریع است.

در MAN معمولا از بسترهایی مثل فیبر نوری یا سیستم‌های انتقال نوری مثل SONET استفاده می‌شود که برای ارتباط در سطح شهر طراحی شده‌اند.

اما در شبکه WAN فناوری‌ها و پروتکل‌ها به‌مراتب پیشرفته‌تر و پیچیده‌تر می‌شوند. مواردی مثل MPLS، یا حتی خطوط اجاره‌ای (Leased Line) در این شبکه‌ها رایج هستند. این پروتکل‌ها به شما کمک می‌کنند تا با وجود فاصله‌های زیاد، همچنان یک اتصال امن، قابل اطمینان و پایدار داشته باشید.

مزایای شبکه WAN

وقتی شما به دنبال ایجاد یک ساختار ارتباطی منسجم بین بخش‌های مختلف یک مجموعه هستید، لازم است به مزایای زیرساخت‌هایی توجه کنید که می‌توانند ارتباط را آسان‌تر و سریع‌تر کنند. یکی از این زیرساخت‌ها، شبکه WAN است که با توجه به گستردگی و قابلیت‌های آن، مزایای متعددی برای شما به همراه دارد. در ادامه، به مهم‌ترین مزایای این نوع شبکه می‌پردازم.

افزایش انعطاف‌پذیری ارتباطی بین شعب و دفاتر

یکی از چالش‌هایی که شما ممکن است در ساختارهای چندشعبه‌ای با آن مواجه باشید، محدودیت در برقراری ارتباط یکپارچه و سریع میان دفاتر مختلف است. همانطور که گفتیم، با استفاده از شبکه WAN، این مشکل تا حد زیادی برطرف می‌شود. شما می‌توانید بدون نیاز به حضور فیزیکی در هر محل، یک ساختار ارتباطی مرکزی داشته باشید و مطمئن باشید تمام شعبه‌ها به منابع اصلی و سرورهای مرکزی دسترسی دارند. این انعطاف‌پذیری به شما کمک می‌کند سریع‌تر تصمیم بگیرید، راحت‌تر اطلاعات منتقل کنید و در نتیجه هماهنگی بیشتری بین تیم‌ها برقرار شود.

بهبود همکاری و اشتراک داده‌ها در سطح جهانی

مثلا شما تیم‌هایی دارید که در کشورهای مختلف مشغول فعالیت هستند و نیاز به هماهنگی لحظه‌ای دارند. در این شرایط، صرف‌نظر از اختلاف زمانی یا فاصله طولانی، داشتن بستری مطمئن برای به‌اشتراک‌گذاری اطلاعات و همکاری‌های تیمی، مهم است.

شبکه WAN این امکان را برای شما فراهم می‌کند که بدون اختلال یا تأخیر قابل‌توجه، داده‌ها را در مقیاسی جهانی به اشتراک بگذارید. یعنی شما می‌توانید اسناد، فایل‌ها، نرم‌افزارهای سازمانی و حتی ارتباطات لحظه‌ای را با امنیت و سرعت مناسب بین تمام نقاط دنیا منتقل کنید.

کاهش هزینه‌های ارتباطی در بلندمدت

ممکن است در همان اول کار فکر کنید پیاده‌سازی یک شبکه گسترده، نیازمند سرمایه‌گذاری زیادی است و هزینه‌های زیادی به همراه دارد. اما نکته‌‌ای که هست تأثیر این نوع شبکه‌ها در کاهش هزینه‌های ارتباطی در بلندمدت است.

با راه‌اندازی شبکه WAN، شما نیازی به زیرساخت‌های تکراری در هر شعبه نخواهید داشت. منابع اصلی به‌صورت متمرکز مدیریت می‌شوند و هزینه‌های مربوط به نگهداری، پشتیبانی و به‌روزرسانی کاهش می‌یابد. علاوه بر آن، نیاز به سفرهای کاری یا انتقال فیزیکی اطلاعات هم کمتر می‌شود.

انواع شبکه WAN

برای درست کردن یک زیرساخت ارتباطی، انتخاب نوع مناسب از بین گزینه‌های مختلف شبکه اهمیت زیادی دارد. در این بخش، سه مدل رایج از این نوع شبکه معرفی می‌شود که در خیلی از سازمان‌ها کاربرد دارند.

شبکه‌های MPLS و کاربردهای سازمانی

MPLS یاMultiprotocol Label Switching  یکی از گزینه‌های پیشرفته برای طراحی شبکه‌های سازمانی است. این روش به جای استفاده از آدرس IP، مسیر انتقال داده‌ها را با استفاده از برچسب‌ها مشخص می‌کند و همین ویژگی باعث افزایش سرعت و کیفیت انتقال شما می‌شود.

در شبکه‌هایی که نیاز به اولویت‌بندی ترافیک و تضمین کیفیت خدمات (QoS) دارند،MPLS  یک انتخاب خوب به شمار می‌رود.

شبکه‌های VPN مبتنی بر اینترنت

یکی دیگر از راهکارها در طراحی زیرساخت ارتباطی گسترده، استفاده از شبکه‌های خصوصی مجازی یاVPN  است. در این روش، ارتباط بین دفاتر شما و کاربران از طریق اینترنت برقرار می‌شود، اما به‌کمک رمزگذاری و تونل‌سازی، امنیت اطلاعات حفظ خواهد شد.

VPN در مقایسه با بقیه گزینه‌ها هزینه‌ی پایین‌تری دارد. در خیلی از سازمان‌های متوسط و حتی بزرگ، از VPN به‌عنوان بستر اصلی شبکه WAN استفاده می‌شود.

شبکه‌های اختصاصی و اجاره خطوط (Leased Lines)

اجاره خطوط، به‌صورت کاملاً اختصاصی بین دو یا چند نقطه برقرار می‌شوند و به هیچ عنوان با سایر کاربران به اشتراک گذاشته نمی‌شوند. هر چند هزینه‌ی راه‌اندازی و نگهداری این خطوط نسبتاً بالا است، اما مزایایی مثل انتقال داده بدون تأخیر، امنیت فیزیکی بالا و پهنای باند ثابت، را دارد.

نحوه راه‌اندازی شبکه  WAN

یکی از اولین مراحل در راه‌اندازی شبکه WAN، انتخاب نوع اتصال مناسب است. اینکه آیا اتصال از طریق اینترنت عمومی با استفاده ازVPN  کافی‌ست یا به یک مسیر اختصاصی مثل MPLS یا خطوط اجاره‌ای نیاز دارید؟ بررسی این انتخاب به شدت به سطح امنیت، سرعت و پایداری مدنظرتان بستگی دارد.

در گام بعدی، انتخاب تجهیزات سخت‌افزاری اهمیت پیدا می‌کند. مسیریاب‌ها، سوئیچ‌ها، فایروال‌ها و گاهی هم تجهیزات خاصی مثل دستگاه‌های مدیریت پهنای باند باید متناسب با حجم داده و نوع اتصال انتخاب شوند. توصیه می‌شود در این مرحله از مشاوره‌ی فنی کمک بگیرید تا از انتخاب‌های اشتباه جلوگیری شود.

بعد از انتخاب تجهیزات، نوبت به پیکربندی دقیق و تست اولیه می‌رسد. شما باید اطمینان حاصل کنید که مسیرهای ارتباطی به درستی تعریف شده‌اند، سیاست‌های امنیتی فعال هستند و سیستم مانیتورینگ عملکرد به‌درستی کار می‌کند.

شبکه WAN و ساختار ارتباط امن سازمانی

نورونتا به‌عنوان یک بستر امن در زمینه زیرساخت‌های ارتباطی، راهکارهایی ارائه می‌دهد که به شما امکان می‌دهد با اطمینان خاطر، ساختار شبکه‌ای خود را طراحی و پیاده‌سازی کنید. این بستر با استفاده از رمزنگاری پیشرفته، سیستم‌های مدیریت دسترسی، و پشتیبانی از انواع پروتکل‌های ایمن، شرایطی فراهم می‌کند تا داده‌های حساس سازمانی در بالاترین سطح حفاظت منتقل شوند.

در کنار این مزیت‌ها، شما می‌توانید از امکانات مانیتورینگ، گزارش‌گیری لحظه‌ای و تعریف سیاست‌های کنترلی در سطح کاربران بهره‌مند شوید.

جمع‌بندی

شبکه WAN راه‌حلی برای برقراری ارتباط گسترده، پایدار و امن است. در این مسیر، استفاده از بسترهای قابل اعتماد مثل نورونتا، مسیر شما راحت‌تر می‌کند.

پیشنهاد می‌کنیم در کنار این موارد، از مشاوره و راهکارهای تخصصی شرکت امید ژرف‌نگر هم کمک بگیرید. این مجموعه می‌تواند با ارائه راه‌حل‌های سفارشی‌سازی‌شده، مسیر پیاده‌سازی و مدیریت شبکه‌های سازمانی را برای شما ساده‌تر و هدفمندتر کند.